تاثیر ارتفاع بر پرورش جوجه گوشتی
پرورش جوجه گوشتی یکی از اصلیترین شاخههای صنعت دام و طیور در ایران به حساب میآید. طبق آماری که در سال ۱۳۹۱ تهیه شده است، بالغ بر ۱۸ هزار واحد پرورش جوجه گوشتی در ایران وجود دارد. ایران به نسبت سایر کشورها، با سرعت کمتری در حال توسعه صنعت پرورش جوجه گوشتی میباشد اما در سالههای گذشته، تغییرات این صنعت به صورت صعودی بوده است و این موضوع بیانگر افزایش رشد صنعت دام و طیور، بخصوص پرورش جوجه گوشتی است. با توجه به گستردگی جغرافیایی کشور ایران و تنوع از نظر ارتفاع از سطح دریا، محدودیتهایی در پرورش جوجه گوشتی وجود دارد که در این مطلب به بررسی این محدودیت و راهکارهای رفع آن پرداختهایم.
تاثیر ارتفاع بر پرندگان
موضوع بحث این مطلب، تاثیر ارتفاع بر پرورش جوجه گوشتی میباشد؛ ارتفاع منطقه، مهمترین عامل از بین عوامل محدودکننده پرورش جوجه گوشتی میباشد. در حالت کلی، توصیه میشود در مناطقی که ارتفاع آنها از سطح دریا بالاتر از ۲۰۰۱ متر باشد، مزارع پرورش جوجه گوشتی احداث نشود.
در پرورش جوجه گوشتی در مناطق مرتفع، به دلیل پایین بودن فشار جوی و همچنین کاهش اکسیژن، عوارضی مانند کمبود اکسیژن (هیپوکسی)، فعالیت کم ریهها و همچنین فشار بالای شریانی در پرندگان ایجاد شده و بر عملکرد قلب تاثیر میگذارد؛ این تاثیر با نارساییهای قلبی و عوارضی مانند ناهنجاری یا سندرم آسیت و همچنین آب آوردن شکم (در جوجههای گوشتی) همراه است.
سندرم آسیت
بر اساس گزارشی که سایت ماکی دام – پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان منتشر کرده است، تعدادی از عواملی که منجر بروز سندرم آسیت در پرندگان (بخصوص طیور گوشتی) شده و پرورش جوجه گوشتی را با مشکلاتی مواجه میکند، به شرح زیر هستند:
- عوامل ژنتیکی
- ارتفاع بالا نسبت به سطح دریا
- پایین بودن دمای سالن
- افزایش انرژی خوراک
- خوراک پلت شده
- و…
دلایل بروز آسیت
این ناهنجاری در اثر جمع شدن آب در ناحیه زیر شکم ایجاد میشود؛ این مایع در واقع پلاسمای تراوش شده از کبد است. افزایش نیاز به اکسیژن در بافتها موجب افزایش ضربان قلب شده و در نتیجه کار عضله بطن راست افزایش یافته و سبب افزایش فشار خون سیاهرگی میشود.
دلیل اصلی بروز آسیت عواملی همچون سرعت رشد بالا، ارتفاع از سطح دریا و درجه حرارت محیط هستند. همچنین تحقیقات انجام شده نشان میدهند که جیرههای با انرژی بالا و همچنین جیرههای پلت، احتمال ابتلا به سندرم آسیت را افزایش و پرورش جوجه گوشتی در مناطق مرتفع را با مشکلاتی مواجه میکند.
پیشگیری از آسیت
آسیت ممکن است در اثر مشکلات ثانویه ریکتز یا نرمی استخوان به علت ضعف در دندهها ایجاد شود. راههای پیشگیری از آسیت شامل موارد زیر میشود:
کاهش انرژی جیره
استفاده از برنامه محدودیت غذایی
به حداقل رسانیدن آلودگیهای سمی خوراک
محدود کردن سدیم جیره
علاوه بر موارد بالا، افزودن اکسیژن در سالن پرورش جوجه گوشی نیز راهکاری موفقیت آمیز بوده اما هزینه این راه حل بسیار بالاست. افزایش سرعت و شدت تهویه، موجب افزایش و بالا رفتن میزان اکسیژن موجود در سالن می گردد، اما از آنجایی که سطح رطوبت در مناطق مرتفع پایین است، لذا این کار منجر به کاهش بیشتر رطوبت می گردد و در نتیجه مشکلات بیشتری را به وجود می آورد.
تاثیر رطوبت پایین بر پرورش جوجه گوشتی
پایین بودن سطح رطوبت در مناطق مرتفع به طرق مختلف بر روی وضعیت جسمی و سلامت پرندگان تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، دهان و بینی پرنده سوزش پیدا میکند و پوست آنچنان خشک و خارشدار می شود که در مواردی حتی ترکهایی هم بر روی پوست مشاهده میشود؛ غشاء مخاطی بینی و گلوگاه هم دچار خشکی و ترک شده و در نتیجه محلی برای جمع شدن میکروب و باکتری و ورود آنها به جریان خون و به دنبال آن وقوع بیماریهای مختلف میشود.
پرورش جوجه گوشتی در مناطق مرتفع
با توضیحات ارائه شد در این مطلب، متوجه این موضوع شدیم که به دلایل زیادی، پرورش جوجه گوشتی در مناطق مرتفع، با محدودیتهایی مواجه است؛ اما این به معنی غیر ممکن بودن پرورش در این مناطق نیست. در ادامه با ارائه پیشنهادهایی، بررسی خواهیم کرد که شرایط پرورش جوجه گوشتی در مناطق با ارتفاع بالا به چه صورت است.
مناسب سازی خوراک با ارتفاع منطقه
تاثیر خوراک در پرورش جوجههای گوشتی، کم از تاثیر ارتفاع از سطح دریا نیست چرا که با ایجاد تغییراتی در جیره، میتوان تاحدی از محدودیت های موجود در مناطق مرتقع کم کرد. شرکت دی جی ام تکنومیکس، با بیش از ۱۴ سال فعالیت در صنعت تولید کنسانتره و خوراک دام و طیور، اقدام به ابداع و تولید خوراک مناسب با ارتفاعهای مختلف کرده است؛ به این صورت که کنسانترهی تولید شده برای مناطق مرتفع و کوهستانی، با کنسانترهای که در مناطق با ارتفاع کم و جلگهای مصرف میشود متفاوت است. علاوه بر تفکیک بر اساس ارتفاع منطقه، محصولات شرکت دی جی ام تکنومیکس براساس فصلهای مختلف (تابستانه و زمستانه) نیز تفکیک شده اند که این موضوع موجب میشود که پرندگان در مناطق مختلف، خوراک متناسب با آب و هوای منطقه را مصرف کنند.
محصولات مناسب با مناطق مختلف
از جمله محصولات شرکت دی جی ام تکنومیکس برای پرورش جوجه گوشتی به شرح زیر میباشد:
کنسانتره ۲٫۵ درصد
کنسانتره ۲٫۵ درصد طیور گوشتی جلگهای
کنسانتره ۲٫۵ درصد طیور گوشتی جلگهای تابستانه
کنسانتره ۲٫۵ درصد طیور گوشتی کوهستانی
کنسانتره ۲٫۵ درصد طیور گوشتی کوهستانی تابستانه
کنسانتره ۳ درصد
کنسانتره ۳ درصد طیور گوشتی جلگهای
کنسانتره ۳ درصد طیور گوشتی جلگهای تابستانه
کنسانتره ۳ درصد طیور گوشتی کوهستانی
کنسانتره ۳ درصد طیور گوشتی کوهستانی تابستانه
کنسانتره ۵ درصد
کنسانتره ۵ درصد طیور گوشتی جلگهای
کنسانتره ۵ درصد طیور گوشتی جلگهای تابستانه
کنسانتره ۵ درصد طیور گوشتی کوهستانی
کنسانتره ۵ درصد طیور گوشتی کوهستانی تابستانه
علاوه بر محصولات بالا که مناسب برای پرورش جوجه گوشتی هستند، محصولات دیگری از جمله کنسانتره طیور تخمگذار، سوپر استارتر ویژه، محصولات دامی، مکملهای ویژه و … توسط شرکت دی جی ام تکنومیکس، تولید شده و به نقاط مختلف کشور ارسال میشود.
دی_جی_ام_تکنومیکس، تولیدکننده کنسانتره و خوراک طیور